Şanlıurfa’da Pamuk üreticisi Newyork Pamuk Borsasını takip ederek pamuğunu satışa çıkarıyor. Şanlıurfa’da Çırçır ve Yağ Fabrikası sahibi ve TOBB Şanlıurfa Genç Girişimciler Kurulu Tarım Komisyonu Başkanı İbrahim Halil Polat, Urfa çiftçisinin eskisi gibi olmadığını Pamuk fiyatını akıllı telefonlarıyla Newyork borsasından takip ettiğini aktardı. Polat “Eskiden çiftçi çırçır fabrikasının fiyatına göre malı satardı. Bizimle 20-30 lira fazla alabilmek için saatlerce pazarlık yapardı. Şimdi bize gelmiyor. Akıllı telefonlarına yükledikleri programla Newyork borsasını takip ediyor. Ne zaman fiyat yükselirse gelip fiyatı kendileri belirliyor.” şeklinde konuştu.
Şanlıurfa’da pamuk üretiminin çok masraflı olduğuna dikkat çeken İbrahim Halil Polat “Devlet desteklemeyi arttırmalı. Biz Tarımda dışa bağımlıyız. Türkiye’de 900 bin ton Pamuk üretiliyor. Ama tüketilen 1 milyon 400 bin. 500 bin tonu dışarıdan ithal ediyoruz. Daha önce Yunanistan ve Suriye’den alıyorduk. Yunanistan’da kriz çıktı. Suriye’de ki iç savaştan dolayı artık o ülkelerden alamıyoruz.” dedi.
URFALI ÇALIŞMIYOR, ADANA CEYHAN’DAN İŞÇİ GETİRİYORUZ
Şanlıurfa’da 210 çırçır fabrikası olduğunu belirten Polat “Şanlıurfalı işçiye işi öğretiyoruz öğrendikten sonra işi bırakıp kaçıyor, başka yerde çalışıyor. 3500 TL maaş verdiğimiz halde işçi kaçıp başka fabrikaya gidiyor. Gittiği fabrikada da aynı maaşla çalışıyor. Urfa’da tembel insan çok. Az çalışayım çok para alayım diyor. Gittiği yerde de umduğunu bulamıyor. 2 ay çalışıyor oradan Evren Sanayi’ne gidiyor. Aylık bin liraya çalışmaya kalıyor. Bizde Ceyhan’dan işçi getiriyorum, evini buraya taşıyoruz gelip burada çalışıyor. Onlar burada yıllarca çalışıyor.” diyerek sözlerini sürdürdü.
PAMUK EKSPERİ ADANA’DAN GELİYOR
Şanlıurfa’da uzun yıllardır pamuk üretildiğini ve çırçır fabrikalarının her geçen gün sayısının arttığını vurgulayan İbrahim Halil Polat “Adana’dan pamuk eksperi geliyor. Pamuk eksperi pamuk geldiği zaman ölçüyor, temizliğini belirliyor ve ayırıyor. Urfa’da eksperlik kursu açıldı hepimiz gidip kurstan sertifika aldık. Ama eksper Adana’dan geliyor. Urfa’da her çırçır fabrikasının eksperi var ama çiftçiye karşı bağımsız görünmek önemli. Onu da Urfa’da bulamıyoruz. Ekspere de 5 bin TL maaş veriyoruz. Eksper burada 3 ay pamuğun tasnifini yaptıktan sonra kendi memleketine gidiyor.” dedi.
HAMALI MARAŞ’TAN GETİRİYORUZ
Şanlıurfa’da düz işçide bulamadıklarını anlatan Polat “Hamalları Maraş’tan getiriyoruz, Urfalı hamallar çalışamıyor. Urfalı hamallar iki kamyon yük indirdikten sonra dur bir sigara içelim, çay içelim, yemekte ne var? Maraşlı buraya evini barkını bırakıp geliyor, Urfalı akşam oldu mu evine gidiyor. Maraşlı hamallar akşama kadar 20-30 kamyon yük indiriyor. Urfalı 1 kamyon indirdikten sonra çay molası 1 saat sürüyor.” diyerek işçiden yana dert yandı.
ŞANLIURFA’DA 210 TANE ÇIRÇIR FABRİKASI VAR
210 çırçır fabrikası olan hepsinin çok iyi iş yaptığını aktaran Polat “Şanlıurfa’da 210 tane çırçır fabrikası var hepsi çok iyi çalışıyor. Çırçır fabrikalarının çalışması 3 ay ile 6 ay arasında değişiyor. 9’uncu ayda iş başlar diğer senenin 2’inci ayına kadar sürer. Zaten 4’üncü ayda fabrikayı kapatmak gerekiyor. Destekleme primleri için gelip fabrika’da kontrol ediyorlar. Yani bitirmek zorundasın. Çiftçide destekleme alması için bütün ürünü 4’üncü aya kadar satmak zorunda. 10 sene önce destekleme çırçır işletmelerine verilirdi. Çırçırcılar da çiftçiye verirdi. Bazı sorunlar oldu. Ondan sonra çiftçiye verilmeye başladılar. Çiftçiye dönüm başı 55 bin TL destekleme veriliyor. Çiftçi dönüm başı 600 Kilo pamuk üretmek zorunda. İsrail’de 800’e çıkıyor. Türkiye’de 500 ile 600 arasında değişiyor.” diyerek konuştu.
TARIMDA VERİM SON 2 YILDIR YÜKSELDİ
Urfa’da 100 çiftçinin 80 tanesi babadan kalma sistemle üretim yaptıklarını dile getiren İbrahim Halil Polat şöyle konuştu: “Tarla tohum zamanı, gübre zamanı, gübre nasıl atılır. Hep bunları babadan öğrenmiştir çiftçi. Şimdi devlet toprak analiz parasını bedava yaptı, tarlaya bakıyorlar, çiftçi yeni yeni ürünün nasıl daha kaliteli alırız diye düşünüyor. Verim son 2 yıldır çok yükseldi. “ dedi.
URFA ÇİFTÇİSİ AMERİKA ÇİFTÇİSİYLE YARIŞIYOR
Urfa’da artık internetin yaygınlaşmasıyla Urfalı çiftçinin ABD ile yarıştığına dikkat çeken Polat “Amerika’nın Urfa kadar ekilebilir alanı var. Orada her bir çiftlik 100 bin, 200 bin metrekare. Geçen yıl Amerika’nın en iyi çiftliklerinden rakamları aldık adam yılda 3 Milyar Dolar elde ediyor. Urfa’nın rakamı ise 3.1 Milyar Dolar. Yani Urfalı çiftiler araziden kaldıracağı maksimum verimi kaldırıyor.” diyerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“PAMUK EN KARLI ÜRÜNDÜR
Şanlıurfa için en karlı ürün pamuktur. Pamuğu iplik yapıyoruz, kumaş yapıyoruz, kumaştan tişört, gömlek yapıyoruz. İktisada bu kar zincirinde 200 kat bir artış yapıyor. Biz bunu en fazla kumaş yapabiliyoruz. Urfa’da 1 tane kumaş fabrikası var. Tişört fabrikası yok, tişört yapamıyoruz.
Bizden elyafın kilosunu 4 TL’de alıyorlar. Biz %1 KDV ile satıyoruz. Bu elyaf iplikçiye gidiyor, iplik oluyor. İplikçiden sonra kumaşçıya gidiyor ve kullanıcıya gelene kadar KDV %18 e çıkıyor. Kumaşçı hiç kar yapmasa %17 KDV kalırsa yeter.
EN İYİ TİŞÖRT’ÜN MALİYETİ 12-13 TL
Yaptığımız hesaba en iyi bir tişörtün maliyeti 12-13 TL tutuyor. Bizde Ticaret Odasında bunun rakamları var. Mehmet Ateş ile beraber yaptığımız hesapta bir tişörtün maliyeti işletme sermayesi, hepsi dahil 12- 13 TL arasında değişiyor. Bir tişörtün fiyatı ise bunun 7 katı.
DIŞARIDA ÇİFTÇİ KAZANIYOR, BİZİM BURADA ÇİFTÇİ KAZANMIYOR
Türkiye’de iplik fabrikalarının tüketimi 1,5 milyon ton balya Türkiye’nin üretimi 800 Bin Ton. Biz devamlı 700 Bin Ton dışarıdan alıyoruz. Burada yeterli üretim yapamıyoruz. Desteklemede biz 50 Bin alıyoruz, dışarıda 200 bin veriyorlar. Orada üretim maliyeti çok düşük. Mazot ucuz, gübre ucuz yani üretim maliyeti düşük çiftçi kazandığı için ekim yapıyor. Bizim burada ise çiftçi kazanmıyor. Burada darbeyi çiftçi yiyor. Bu işin kaymağını yiyen ise iplikçi dokumacıdır. Çiftçi darbe yediği için ekim yapmıyor. Bizde yurt dışından almak zorunda kalıyoruz.
PAMUĞUN FİYATI AMERİKA’YA BAĞLI
Amerika’da 6-7 kişi pamuk işine giriyor. Benden iyi Harran pamuğunu biliyorlar, uydudan tarlaları kontrol ediyorlar. Burada Tarım Reformun uydu ölçümünü yapamadığı tarlayı Amerikalılar ölçüyor.
Türkiye’nin pamuğuna bakıyorlar ve piyasayı düşürüyorlar. Piyasa düşünce Çin piyasanın düştüğünü görünce elindeki malı satmaya başlıyor. Türkiye’nin elinde pamuk kalmayınca kendi pamuğunu yüksek fiyatla geri alıyor. Amerika Türkiye’deki iplik fabrikalarını ailece her yıl çağırır. 5 yıldızlı otellerde ağırlar. Derler ne kadar balya istiyorsunuz. Burada üretim tüketimine göre balya siparişi verirler. Herkes siparişini yazar ondan sonra Amerika bütün siparişleri topladıktan sonra Piyasa ile kafasına göre oynar. Türkiye’nin iplik fabrikalarının tüketimi 1,5 Ton bizde 800 900 Bin Ton üretiliyor. Geri kalan 700 Bin Ton açığımızı Amerika ile kapatıyoruz. Her tarafın pamuk piyasasını New York borsası belirliyor.
URFALI ÇİFTÇİLER NEW YORK BORSASINI TAKİP EDİYOR
Eskiden Urfalı çiftçiler bize gelip pamuğun fiyatını sorardı. Şimdi ise oğlunun elinde akıllı telefon kendi elinde Tablet New York borsasını takip ede ede geliyorlar. Sonra hesap yapıyor Yurt dışında pamuk 5 TL bizde 4 TL 80 kuruş olsun diyor.
YEŞİL YANDI MI HERKES BURAYA GELİR KIRMIZI YANDI MI KİMSE GELMEZ
Harran çiftçisi köylerde uydu ile bloomberg’i izliyor, pamuğun fiyatını takip ediyor. Newyork Pamuk borsasının verilerinde Yeşil yandı mı gelir pamuğun hesabını keser. Kırmızı yandı mı kimse fabrikaya gelmez. Yeşil o pamuğun yükseldiğini belirtir. Kırmızı ışık ise düştüğünü belirtir.”