FED, 2018 yılından bu yana ilk defa faiz oranlarını artırdı. Peki bu durum bizlere nasıl yansıyacak? Yaşar Dağlar bu konu hakkında bilgi verdi.
1) MORTGAGE
Son iki yıldır Covid'in de etkisiyle ekonominin hareketlenmesi için, FED 2018 yılından bu yana faiz oranlarını hiç artırmıyordu. Bu sayede mortgage alacaklar için faiz oranları aşırı düşük seviyelerdeydi. Bu durum emlak piyasasını hareketlendirmiş, evlere olan talebi artırmıştı. Bunun sonucu olarak konut fiyatlarında artış gözlemlenmekteydi. Artan talebe göre konut sıkıntısı yaşanması ve yeni konut yapımının da yetersiz kalması fiyatların iyice yükselmesine sebep oldu.
FED'in faiz oranlarını artırması öncelikle bankalara yansır, bankalar da bu durumu tabii ki biz müşterilerine yansıtacak. Böylece mortgage ödeyeceklerin faiz oranları da yükselecek. Fakat bu sayede belki de konut fiyatları düşebilir ve daha normal seviyelere gelebilir diye bekleniyor.
Ancak Dağlar'a göre, piyasada yetersiz sayıda konut bulunması nedeniyle konut fiyatları pek de düşmeyecek. Hatta artmaya devam edebilir. Fakat eski hızında değil de biraz daha yavaş bir artış izlenecektir. Çünkü faizler artınca birçok kişi mortgage kullanmaktan vazgeçecektir ve bu da piyasada kıstlı sayıda bılunan konutların, daha yeterli hale gelmesine dolaylı olarak sebep olacağından fiyatlar yükselse bile son iki yılda olduğu kadar hızlı bir artış yaşanmayacaktır.
FED'in bu hamlesi piyasayı biraz soğutup, enflasyonun önüne bu şekilde geçmek.
2) OTOMOBİL KREDİSİ
Konutlarda yaşanan sıkıntının aynısı otomobillerde de yaşanıyor. Piyasada yeterince araç yok. Eğer '0' araç alacaksanız size 1-2 ay sonrasına tarih veriyorlar. Ya da ellerinde araç varsa normalinden daha yüksek fiyat talep ediyor galeriler. Mesela 30 bin dolarlık aracı 33 bin dolara satıyorlar.
Çünkü otomobil krdilerinde de faizler çok düşmüştü. Bir de ABD'de ve aslında tüm dünyada uzun süredir yaşanan microchip sorunu buna etkendi. Microchip konusunda yaşanan tedarik sorunu, araç üretimini yavaşlatıyor ve faizler düşük olduğu için yaşanan yoğun talebe yetecek sayıda araç piyasaya ulaşmıyor. Bu sebeple otomobil fiyatları da gün geçtikçe yükseliyor. Bu durum ikinci el piyasasını da aynı şekilde etkiliyor.
FED'in faiz artırımı otomobil faizlerini de yükseltecek. Normalde '0' araçlarda yüzde sıfırlara kadar düşen faiz oranları, üzerine en az yüzde 1-2 oran eklenerek satışa çıkarılacak. Bu sayede araç talebi azalacağı için fiyatlar da bir miktar düşecek ve enflasyonun önüne geçilecek.
3) KREDİ KARTLARI
Başta ABD olmak üzere tüm dünyada kredi kartı kullanımı çok yaygınlaştı. Nakit para kullanımı yok denecek kadar düştü. Kredi kartsız bir yaşam düşünülemez oldu. ABD'de bankalar, insanların kredi skorlarına bakarak A+, B+, C+ gibi kategorilerle kredi kartları verirler. En düşük klasmandaki kredi kartlarının faiz oranları daha yüksektir, A+ kredi kartları ise en düşük faizin uygulandığı kategoridir.
Kredi kartlarında ortalama en düşük faiz oranı yüzde 12-13'tür. En düşük klasmandaki kredi kartlarının faiz oranı ise yüzde 29'lara kadar çıkabiliyor.
Ancak FED'in faiz artırımıyla birlikte, bu faiz oranları da her kategoride yüzde 1-2 oranında artış gösterecek.
Dağlar'ın kredi kartı kullanıcılarına tavsiyesi, limitinizin yüzde 30'undan fazlasını kullanmadan her ay borcunuzun tamamını ödemek yönünde oluyor. Böylece yüksek faiz oranlarından korunmuş olursunuz.
KİMLER AVANTAJLI?
Birikimi olup paralarını 'saving' hesaplarında tutan veya borsa ve devletin tahvil senetlerine yatıranlar faiz artırımından karlı çıkan grup olacak.
KAYNAK: Yasar Daglar
1) MORTGAGE
Son iki yıldır Covid'in de etkisiyle ekonominin hareketlenmesi için, FED 2018 yılından bu yana faiz oranlarını hiç artırmıyordu. Bu sayede mortgage alacaklar için faiz oranları aşırı düşük seviyelerdeydi. Bu durum emlak piyasasını hareketlendirmiş, evlere olan talebi artırmıştı. Bunun sonucu olarak konut fiyatlarında artış gözlemlenmekteydi. Artan talebe göre konut sıkıntısı yaşanması ve yeni konut yapımının da yetersiz kalması fiyatların iyice yükselmesine sebep oldu.
FED'in faiz oranlarını artırması öncelikle bankalara yansır, bankalar da bu durumu tabii ki biz müşterilerine yansıtacak. Böylece mortgage ödeyeceklerin faiz oranları da yükselecek. Fakat bu sayede belki de konut fiyatları düşebilir ve daha normal seviyelere gelebilir diye bekleniyor.
Ancak Dağlar'a göre, piyasada yetersiz sayıda konut bulunması nedeniyle konut fiyatları pek de düşmeyecek. Hatta artmaya devam edebilir. Fakat eski hızında değil de biraz daha yavaş bir artış izlenecektir. Çünkü faizler artınca birçok kişi mortgage kullanmaktan vazgeçecektir ve bu da piyasada kıstlı sayıda bılunan konutların, daha yeterli hale gelmesine dolaylı olarak sebep olacağından fiyatlar yükselse bile son iki yılda olduğu kadar hızlı bir artış yaşanmayacaktır.
FED'in bu hamlesi piyasayı biraz soğutup, enflasyonun önüne bu şekilde geçmek.
2) OTOMOBİL KREDİSİ
Konutlarda yaşanan sıkıntının aynısı otomobillerde de yaşanıyor. Piyasada yeterince araç yok. Eğer '0' araç alacaksanız size 1-2 ay sonrasına tarih veriyorlar. Ya da ellerinde araç varsa normalinden daha yüksek fiyat talep ediyor galeriler. Mesela 30 bin dolarlık aracı 33 bin dolara satıyorlar.
Çünkü otomobil krdilerinde de faizler çok düşmüştü. Bir de ABD'de ve aslında tüm dünyada uzun süredir yaşanan microchip sorunu buna etkendi. Microchip konusunda yaşanan tedarik sorunu, araç üretimini yavaşlatıyor ve faizler düşük olduğu için yaşanan yoğun talebe yetecek sayıda araç piyasaya ulaşmıyor. Bu sebeple otomobil fiyatları da gün geçtikçe yükseliyor. Bu durum ikinci el piyasasını da aynı şekilde etkiliyor.
FED'in faiz artırımı otomobil faizlerini de yükseltecek. Normalde '0' araçlarda yüzde sıfırlara kadar düşen faiz oranları, üzerine en az yüzde 1-2 oran eklenerek satışa çıkarılacak. Bu sayede araç talebi azalacağı için fiyatlar da bir miktar düşecek ve enflasyonun önüne geçilecek.
3) KREDİ KARTLARI
Başta ABD olmak üzere tüm dünyada kredi kartı kullanımı çok yaygınlaştı. Nakit para kullanımı yok denecek kadar düştü. Kredi kartsız bir yaşam düşünülemez oldu. ABD'de bankalar, insanların kredi skorlarına bakarak A+, B+, C+ gibi kategorilerle kredi kartları verirler. En düşük klasmandaki kredi kartlarının faiz oranları daha yüksektir, A+ kredi kartları ise en düşük faizin uygulandığı kategoridir.
Kredi kartlarında ortalama en düşük faiz oranı yüzde 12-13'tür. En düşük klasmandaki kredi kartlarının faiz oranı ise yüzde 29'lara kadar çıkabiliyor.
Ancak FED'in faiz artırımıyla birlikte, bu faiz oranları da her kategoride yüzde 1-2 oranında artış gösterecek.
Dağlar'ın kredi kartı kullanıcılarına tavsiyesi, limitinizin yüzde 30'undan fazlasını kullanmadan her ay borcunuzun tamamını ödemek yönünde oluyor. Böylece yüksek faiz oranlarından korunmuş olursunuz.
KİMLER AVANTAJLI?
Birikimi olup paralarını 'saving' hesaplarında tutan veya borsa ve devletin tahvil senetlerine yatıranlar faiz artırımından karlı çıkan grup olacak.
KAYNAK: Yasar Daglar