Stoltenberg:
"Afganistan, uluslararası teröristlerin anavatanlarımıza saldırılar planlayıp organize etmeleri için bir kez daha bir platform olma riskini taşıyor" diye belirten Stoltenberg, İslam Devleti militan grubuna atıfta bulunarak, "Ve IŞİD, Suriye ve Irak'ta kaybettiği terör halifeliğini Afganistan'da yeniden inşa edebilir" dedi.
Stoltenberg'in salı günkü açıklaması, Trump'ın birçok NATO ordusunu etkileyen savunma meselelerindeki tek başına harekete geçme dürtülerini geri püskürtmek için şimdiye kadarki en keskin girişim oldu. Aynı zamanda, Trump'ın Taliban ile barış anlaşması için bastırmasına rağmen, Afganistan'ın uluslararası güvenlik için hala bir risk olduğu endişelerini yansıtıyor.
Uyarı, diplomatik bir dille ifade edilmiş olsada, şimdiye kadar Stoltenberg'in Başkan Trump'a karşı aldığı en keskin üslup oldu. Amerika Birleşik Devletleri, NATO'nun açık ara en güçlü üyesi ve Trump, diğer ortaklarla defalarca çatışmış ve özel olarak askeri ittifakı tamamen bırakmakla tehdit etmişti.
ABD'li Yekililerden Açıklama
ABD'li yetkililer, Beyaz Saray'ın, başkan seçilen Joe Biden 20 Ocak'ta göreve başlayana kadar, Afganistan'daki ABD askerlerinin sayısını yaklaşık 5.000'den 2.500'e düşürmeyi planladığını söyledi. Yetkililer açıklamanın şu şekilde yapılabileceğini söylediler: Bu hafta kadar erken.
Afganistan'daki bir ABD çekişi, ülkedeki NATO operasyonlarını alt üst eder. Askeri ittifakın Afganistan'daki 38 ülkeden yaklaşık 12.000 askeri olmasına rağmen, ABD personeline ve altyapısına bağlı. NATO'daki beklenti, ABD'nin çekilmesi durumunda, ABD'nin Afganistan'daki lojistik yeteneklerinin önemi göz önüne alındığında, herkesin de çekeceği yönündedir.
Amerikalı yetkililer, hafta sonu askeri liderlere planlanan geri çekilme hakkında bilgi verildiğini ve bir başkanlık kararnamesinin çalışmalarının sürdüğünü ancak komutanlara henüz bildirilmediğini söyledi.
Köktendinci Taliban grubunun liderliğindeki Afganistan, 1990'larda aşırı İslamcılar için güvenli bir sığınak haline geldi. 11 Eylül'deki El Kaide terör saldırılarının ardından, ABD hava saldırıları ve Afgan direniş güçleri, Usame bin Ladin'i barındırdığı için Taliban'ı iktidardan uzaklaştırdı.
Taliban düştükten sonra NATO kuvvetleri akın etti ve 2003 yılında ABD liderliğindeki bir NATO misyonu ülkedeki uluslararası güvenlik çabalarının kontrolünü ele geçirdi. Stoltenberg Salı günü yaptığı açıklamada, NATO müttefiklerinin ödediği yüksek maliyeti vurguladı. "Avrupa ve ötesinden yüzbinlerce asker Afganistan'da Amerikan birlikleriyle omuz omuza durdu ve binden fazlası nihai bedeli ödedi" dedi.
“Teröristlerle Savaşan Cesur Agfanları Terk Edeceğiz”
ABD Senatosu’ndan Cumhuriyetçi Mitch McConnell da Trump'ı Afganistan'dan aniden çekilmemesi konusunda uyardı.
McConnell yaptığı yazılı açıklamada, "ABD güçlerinin Afganistan'dan hızla geri çekilmesi müttefiklerimize zarar verir ve bize zarar vermek isteyenleri memnun eder. Afganları etkileyen şiddet hala yaygın. Taleban, sözde barış anlaşmasının koşullarına uymuyor" ifadelerine yer verdi.
McConnell, Trump yönetiminin şubat ayında, Taleban ile imzaladığı ve tüm ABD ve NATO birliklerinin 2021'in mayıs ayına kadar Afganistan'dan ayrılmalarını gerektiren bir barış inşası anlaşmasına karşı vurgu yaptı. Bunun karşılığında isyancılar Afgan topraklarında terörizmle mücadele etmek ve kalıcı bir ateşkesi müzakere etmekle ve rakip Afgan gruplarla siyasi uzlaşmayla yükümlüydü.
McConnell, "Afganistan'daki ortaklarımızı, teröristlerle savaşan cesur Afganlar’ı terk edeceğiz ve Taleban ile çatışmayı sona erdirmek için yaptıkları görüşmelerde, hükümetin gücünü yok edeceğiz" diye uyardı.
Cumhuriyetçi senatör, Kabil'deki eski Taleban rejiminin kadınların dışarı çıkmasını ve eğitim almasını yasaklamasına atıfta bulunarak, "Geri çekilmemiz Taleban'ı, özellikle de ölümcül Hakkani kanadını cesaretlendirecek ve Afgan kadınlarla kız çocuklarının 1990'larda yaşadıkları duruma geri döndürme riskini doğuracak’’ ifadelerini kullandı.