Black Friday, dünyada milyonlarca insanın büyük indirimlerden yararlanmak için alışverişe çıktığı bir gün. Türkiye'de ise bu özel gün "Efsane Cuma", "Şahane Cuma" gibi farklı isimlerle anılıyor. Tüketicilerin mağazalarda izdiham yarattığı, indirimler sayesinde alışveriş çılgınlığının zirveye çıktığı bu günde markalar, müşterileri cezbetmek için birbirleriyle adeta yarışıyor.
Black Friday, aslında 1950'li yılların başlarında ABD'de, Şükran Günü'nden sonraki Cuma günü kutlanan alışveriş geleneğiyle başladı. Şükran Günü, Amerikalılar için büyük bir aile buluşmasıydı ve ertesi gün, insanlar alışveriş yapmak için alışveriş merkezlerine akın ediyordu. Ancak ilk olarak 1951'de, "Black Friday" terimi, işçilerin hastalanarak işe gelmemesi nedeniyle kullanıldı. Aynı yıllarda Philadelphia polisi, kent merkezindeki kalabalık nedeniyle bu ismi verdi. Zamanla bu tarih, alışverişin patladığı ve mağazaların kara geçmeye başladığı bir dönem olarak anılmaya başlandı.Küresel Bir FenomenBlack Friday geleneği, başlangıçta yalnızca ABD'ye özgüydü. Ancak küreselleşmenin etkisiyle, indirimli alışveriş kültürü hızla dünya çapında yayıldı. Öncelikle Kanada, ardından İngiltere, Hindistan ve Meksika gibi ülkelerde de Black Friday indirimleri uygulanmaya başlandı. Özellikle İngiltere'de, 2010'lu yıllardan itibaren Black Friday kampanyaları artış gösterdi. Amazon ve Walmart’ın İngiltere’de de Black Friday uygulamaları başlatması, bu alışveriş kültürünün diğer ülkelere yayılmasını hızlandırdı.Sanal alışverişin artan popülaritesi ile birlikte, "Cyber Monday" (Siber Pazartesi) adı verilen yeni bir alışveriş çılgınlığı da ortaya çıktı. Bu gün, Black Friday’den sonraki Pazartesi günü internet üzerinden yapılan alışverişlerde büyük indirimlerin sunulduğu bir fırsat haline geldi.
Ekonomiye EtkisiBlack Friday, küresel ölçekte büyük bir ticaret hareketi yaratıyor. Örneğin, ABD’de Salesforce’un araştırmasına göre, geçen yıl yalnızca Black Friday sırasında çevrimiçi alışverişlerde 70,9 milyar dolar harcama yapıldı. Bu, bir önceki yıla göre %8’lik bir artış anlamına geliyor. İngiltere'de bu yıl toplam alışveriş hacminin 9 milyar doları geçmesi bekleniyor. Afrika'da, özellikle Nijerya, Güney Afrika ve Kenya’da, Black Friday gününde yapılan ödemeler, günlük satışların %83 üzerine çıktı.Türkiye’de de farklı isimlerle gerçekleştirilen bu indirim günleri, global pazara açılan bir pencere sundu. 2015 yılından itibaren Türkiye’deki büyük alışveriş siteleri Black Friday indirimlerine başladı ve sonrasında muhafazakar giyim firmaları da bu günde alternatif kampanyalar başlattı. Türkiye'deki müşteriler, yalnızca Türk firmalarından değil, aynı zamanda uluslararası markaların da indirimlerinden yararlanabiliyor.
Gerçek İndirim Mi?Black Friday’in yarattığı alışveriş çılgınlığı, bazı tüketicileri yanıltabiliyor. "Yüzde 50 indirim" gibi cazip teklifler, her zaman gerçek bir indirim anlamına gelmiyor. Zira bazı mağazalar, fiyatlarını artırıp sonra indirim yapıyormuş gibi gösteriyorlar. Bu nedenle, alışveriş yapmadan önce, ürünün fiyat geçmişini kontrol etmek önem taşıyor. Uzmanlardan Alışveriş TavsiyeleriUzmanlar, Black Friday’de alışveriş yaparken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalara da değiniyor. Alışverişe çıkmadan önce panikle harekete geçmektense, indirimleri araştırmak ve fiyatları karşılaştırmak gerektiğini belirtiyorlar. Ayrıca, alışık olunmayan internet sitelerinden alışveriş yaparken dikkatli olunması, kullanıcı yorumlarının sahte olabileceği ve çevrimiçi ödeme işlemlerinin güvenli platformlardan yapılması gerektiği vurgulanıyor.
Black Friday, aslında 1950'li yılların başlarında ABD'de, Şükran Günü'nden sonraki Cuma günü kutlanan alışveriş geleneğiyle başladı. Şükran Günü, Amerikalılar için büyük bir aile buluşmasıydı ve ertesi gün, insanlar alışveriş yapmak için alışveriş merkezlerine akın ediyordu. Ancak ilk olarak 1951'de, "Black Friday" terimi, işçilerin hastalanarak işe gelmemesi nedeniyle kullanıldı. Aynı yıllarda Philadelphia polisi, kent merkezindeki kalabalık nedeniyle bu ismi verdi. Zamanla bu tarih, alışverişin patladığı ve mağazaların kara geçmeye başladığı bir dönem olarak anılmaya başlandı.Küresel Bir FenomenBlack Friday geleneği, başlangıçta yalnızca ABD'ye özgüydü. Ancak küreselleşmenin etkisiyle, indirimli alışveriş kültürü hızla dünya çapında yayıldı. Öncelikle Kanada, ardından İngiltere, Hindistan ve Meksika gibi ülkelerde de Black Friday indirimleri uygulanmaya başlandı. Özellikle İngiltere'de, 2010'lu yıllardan itibaren Black Friday kampanyaları artış gösterdi. Amazon ve Walmart’ın İngiltere’de de Black Friday uygulamaları başlatması, bu alışveriş kültürünün diğer ülkelere yayılmasını hızlandırdı.Sanal alışverişin artan popülaritesi ile birlikte, "Cyber Monday" (Siber Pazartesi) adı verilen yeni bir alışveriş çılgınlığı da ortaya çıktı. Bu gün, Black Friday’den sonraki Pazartesi günü internet üzerinden yapılan alışverişlerde büyük indirimlerin sunulduğu bir fırsat haline geldi.Ekonomiye EtkisiBlack Friday, küresel ölçekte büyük bir ticaret hareketi yaratıyor. Örneğin, ABD’de Salesforce’un araştırmasına göre, geçen yıl yalnızca Black Friday sırasında çevrimiçi alışverişlerde 70,9 milyar dolar harcama yapıldı. Bu, bir önceki yıla göre %8’lik bir artış anlamına geliyor. İngiltere'de bu yıl toplam alışveriş hacminin 9 milyar doları geçmesi bekleniyor. Afrika'da, özellikle Nijerya, Güney Afrika ve Kenya’da, Black Friday gününde yapılan ödemeler, günlük satışların %83 üzerine çıktı.Türkiye’de de farklı isimlerle gerçekleştirilen bu indirim günleri, global pazara açılan bir pencere sundu. 2015 yılından itibaren Türkiye’deki büyük alışveriş siteleri Black Friday indirimlerine başladı ve sonrasında muhafazakar giyim firmaları da bu günde alternatif kampanyalar başlattı. Türkiye'deki müşteriler, yalnızca Türk firmalarından değil, aynı zamanda uluslararası markaların da indirimlerinden yararlanabiliyor.Gerçek İndirim Mi?Black Friday’in yarattığı alışveriş çılgınlığı, bazı tüketicileri yanıltabiliyor. "Yüzde 50 indirim" gibi cazip teklifler, her zaman gerçek bir indirim anlamına gelmiyor. Zira bazı mağazalar, fiyatlarını artırıp sonra indirim yapıyormuş gibi gösteriyorlar. Bu nedenle, alışveriş yapmadan önce, ürünün fiyat geçmişini kontrol etmek önem taşıyor. Uzmanlardan Alışveriş TavsiyeleriUzmanlar, Black Friday’de alışveriş yaparken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalara da değiniyor. Alışverişe çıkmadan önce panikle harekete geçmektense, indirimleri araştırmak ve fiyatları karşılaştırmak gerektiğini belirtiyorlar. Ayrıca, alışık olunmayan internet sitelerinden alışveriş yaparken dikkatli olunması, kullanıcı yorumlarının sahte olabileceği ve çevrimiçi ödeme işlemlerinin güvenli platformlardan yapılması gerektiği vurgulanıyor. 
