Toplumları yönetmenin bir çok yolu ve yöntemi vardır. Demokrasiyle, katılımla, şeffaflıkla ya da açlıkla, cehaletle, korkuyla. İlki zahmetli, diğeri zahmetsizdir. İlki halkı özne yapar, diğeri nesne yapar. İlki insana güvenir, diğeri ondan korkar.
Aç kalan korkar; cahil kalan inanır. İkisi bir araya geldiğinde ise ortaya bağımlı, edilgen, suskun bir kalabalık çıkar. Ne talep eder, ne sorgular. Sadece razı olur. Aç insan, geleceği değil, günü kurtarır. Karnı aç olan biri için adalet, hak, özgürlük gibi kavramlar soyut ve lüks görünür. Sofraya ekmek koyma çabasındaki biri, kendisini ezen sisteme değil, bir sonraki yardım paketine odaklanır.
Bu yüzden iktidarlar halkı doyurmaktan çok, aç bırakıp yönetmeyi tercih eder. Çünkü tok insan hesap sorar, aç insan itaat eder. Tok insan soru sorar, hakkını, hukukunu arar. Aç insan hayatta kalmaya çalışır. Üç kuruşluk yardıma, torpilli işe, göstermelik sosyal desteklere razı olur. Karnını doyurana methiyeler düzer, geleceğini çalanlara susar.
Cahil insan düşünmez. Düşünse bile sorgulamaz. İnandığı yalanı kutsar, duyduğu gerçeğe düşman kesilir. Kitaba, tartışmaya, meraka mesafeli durur. Bilmediği konularda ahkâm keser, bileni hain ilan eder.
Bir de bu ikisinin karışımı vardır. Hem aç, hemde, cahil olanlar. Onlar en kolay yönetilenlerdir. Çünkü hem minnettardırlar, hem de öfke doludur. Hem korkar, hem bağırır, hem biat eder, hem linç eder.
Özgür insan neyi, neden istediğini bilir. Kime oy verdiğini, neden verdiğini; neyi savunduğunu ve hangi değerlere yaslandığını bilir. Korkuyla değil, bilinçle hareket eder. Biat etmez, birlikte yönetmeyi talep eder.
Hal vaziyet böyleyken, işimden olurum, aç ve açıkta kalırım diye korkanlar sessizleşiyor ve itaat ediyor. Bütün bu olup bitene sessiz kalmayan memleket sevdalıları da, sistemin eksikliklerini ve yanlışlıklarını dile getirdiklerinde " bozguncu” ilan ediliyorlar.
Anadolu'da bir söz vardır. "Karnı doymayanın başı dik durmaz." derler. Bu bağlamda halkın karnı doyarsa, başı dik durur. Eğitimli olur ise sorgular. Sorgular ise güçlenir. Güçlenince de özgürleşir, kimseye de kulluk yapmaz.
Selam ve saygıyla...
Yorumlar
Kalan Karakter: