Deli Dumrul karakteri Dede Korkut Destanında anlatılan hikayedeki bir kahramandır. Hikayede kahramanımız Deli Dumrul bir kuru dere üstüne köprü yaptırır ve köprüden geçenden 33 akçe, geçmeyenden ise 40 akçe parayı zorla alırmış.
Dün Deli Dumrul'un hikayesi misali, son mahalli seçimlerde Cumhur ittifakına duyduğum tepki ve kızgınlık sebebiyle hasbelkader oy vermek zorunda kaldığım CaHaPe'li İzmit Belediyesinde yaşadığım bir olayı nakletmek istiyorum.
Dün İzmit Belediyesi Emlak Servisinden 2024 yılı vergilerinin tamamını günü gününe ödeyen ve mükellefiyetlerini eksiksiz yerine getiren bir vatandaş olarak emlak beyan sureti almak istedim. Görevliler bu işlem için benden tabiri caiz ise Deli Dumrul'un istediği gibi 100 lira talep ettiler. Belgeyi almak için mecburen ödemeyi yaptım. Görevlilere neye dayanarak bu ücretin alındığını sorduğumda bana 2024 Temmuz ayından itibaren Belediye Meclis Kararı ve Tasarruf Tedbirleri Genelgesi kapsamında bu ücretin alındığını söylediler.
Teorik olarak vergi, devletin kamu hizmetlerini finansa etmek için gerçek kişi ve tüzel kişilikler ile kurumlardan aldığı ödentilerdir diyebiliriz. Vergi ve harçlar yasayla ihdas edilir. Belediyeler kafasına göre millete vergi ve harç salamazlar. Olayımızda geçen emlak beyanı sureti diye bir ödenti alınacağına dair Emlak Vergisi Kanununda bir hüküm de yoktur.
Esasında vergiler gelir ve servetler ile harcamalar üzerinden alınır. Ülkemizde gelir ve servet üzerinden alınan vergiler dolaysız, mal ve hizmet harcamaları üzerinden alınan vergiler ise dolaylı vergi olarak adlandırılmaktadır.
Dolaysız vergilere gelir, kurumlar, veraset, intikal ve emlak vergilerini örnek gösterebiliriz. Dolaylı vergiler ise bir işlem üzerinden alınan vergilerdir. KDV, ÖTV gibi vergiler tipik örnektir. Her ikiside alım satım üzerinden alınır. Damga vergisi ve harçlarda dolaylı vergilere başka bir örnek olarak verilebilir. Örneğin tapu almak için tapu harcı ödenir yada vergi dairesine verilen beyannameye sözde resmiyet kazandırmak için damga vergisi ödenir.
Ülkemizde toplanan vergilerin büyük kısmının dolaylı vergi gelirlerinden oluştuğu gerçeğini göz önüne alacak olursak, alınan bir takım harçlar ve vergilerin "Anayasa'nın 73'üncü maddesinde belirtilen ...vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır" savına ters düştüğünü söyleyebiliriz.
Neticeyi velhasıl emlak beyan sureti adı altında İzmit Belediyesinin vatandaştan aldığı harç Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirleri Genelgesine dayandırılması, " tasarruf tedbirleri bahane, Deli Dumrul vergileri şahane" dedirtecek cinsten sosyal demokrat belediyecilik ve evrensel hukuk normlarına ters düşen bir uygulamadır.
Sosyal belediyecilik yaptıklarını söyleyen, gülümse kafeler ve kent lokantaları gibi güzel işlere de imza atan İzmit Belediyesi bu uygulamadan vazgeçer mi, geçmez mi bilemiyorum. Ama vazgeçmez diye düşünüyorum, çünkü İzmit Belediyesinin mali tablosunun iç açıcı olmadığı yönünde çok yaygın bir kanaat var.
Ezcümle bir şeyin yasalarla düzenlenmesi, onun hukuki olduğu anlamına gelmez. İzmit Belediyesinin emlak beyan sureti adı altında belediye meclis kararı ile bugüne kadar almadıkları harcı 2024 yılı Temmuz ayından itibaren vatandaştan almaya başlamaları yasal bile kabul edilecek olsa, bu harç uygulaması kesinlikle etik değildir.
Saygılarımla..
Yorumlar
Kalan Karakter: