Esnaf Odaları sahiden ne iş yapar, hiç düşündünüz mü?
Esnafların bu odalara kayıt olurken zorunlu olarak kayıt ücreti ve yıllık maktu aidat ödedikleri esnaf odalarının varlık ve amacı ile hangi derde deva olduklarını bir türlü çözemedim.
İnternette Okuduğum bir haberde, 2018 yılında Ticaret Bakanlığı’nın akademik çevrelere hazırlattığı bir raporda TESK’e bağlı esnaf ve sanatkâr odaları ile ilgili şu ifadelere yer verildiği yazıyordu: "İlkokul ve ortaokul mezunu ya da okuyamayan, son çare olarak bir işyeri açıp oda yönetimine gelenlerden hizmet beklemenin anlamsız olduğu, parası ve siyasi gücü çok olanların yönetimi belirlediği, seçimlerin kuşkulu olduğu, yönetimin menfaat peşinde koşanlardan oluştuğu, odaların teşkilatlanma, yönetim ve seçim sistemlerinde ciddi yanlışlıklar olduğu ve esnafların odaların hizmetlerinden memnun olmadıklarının yapılan anketle ortaya çıktığı" ve bu raporun Ticaret Bakanlığı’na sunulduğu belirtiliyordu.
Böyle bir rapor var mıdır, yok mudur bilmiyorum. Ancak haberde yazılan hususların %90'ının doğru ve yerinde tespitler olduğuna inanıyorum.
Doğru söze ne hacet...
Bu bağlamda diyorum ki; işe öncelikle Konfederasyon, Federasyon, Birlik ve Oda Başkanlarının 5362 sayılı kanun gereğince aldıkları astronomik aylık ücretler ve huzur haklarının kaldırılmasıyla başlanmalı. Bu yerlerde göreve talip olanların gönüllülük esasına göre, TOBB'da olduğu gibi sembolik cüzi huzur haklarıyla bu hizmetleri yürütmeleri için yasal değişikliğe gidilmesinin faydalı olacağını düşünüyorum.
Osmanlı’daki Ahilik teşkilatının günümüzdeki bir nevi karşılığı ve işlevlerini yerine getirdiği söylenen bu odaların sahada artık bir karşılığı kalmamıştır. Ahilik kültürü ile kurulan esnaf odaları teşkilatları bu felsefeden ve kültürden uzaklaşalı uzun zaman olmuştur.
Yasa gereği yapmak zorunda oldukları birçok hizmeti ve özellikle denetim görevlerini Ticaret Bakanlığı ve İl Müdürlüklerine devretmekte, yasa gereği basımı, dağıtımı ve belirledikleri tarifeleri üyelerine fahiş fiyatla sattıkları tarifelerdeki fiyatlara ve fiyat etiketlerine uyulup uyulmadığını dahi denetlemekten aciz olan esnaf odalarına artık bir çeki düzen verilmesinin zamanı gelmiş, hatta geçmiştir bile.
Sonuç olarak, Esnaf Odalarının artık esnafa ve vatandaşa bir faydası kalmamıştır.
Bu odalar, birlikler, federasyonlar ve TESK gibi üst kuruluşlar ya TOBB benzeri bir yapılanmaya geçirilmelidir ya da böyle yapılamıyorsa tamamen lağvedilerek esnafların Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü'ne doğrudan bağlanmasının daha doğru olacağını değerlendiriyorum.
Selam ve saygılarımla...